خاطرات حاج سیاح یا دوره خوف و وحشت

میرزا محمد علی محلاتی ملقب بهحاج سیاح متولد ۱۲۵۲قمری/۱۸۳۶میلادی، یک جهانگرد، و نخستین ایرانی است که رسماً تابعیت ایالات متحده آمریکا را پذیرفت.

وی مانند شماری دیگر از دوستان شیخ هادی نجم‌آبادی، در میان اعضای انجمن باغ میکده جای داشت.

خاطرات حاج سیّاح یا دوره خوف و وحشت مربوط به عصرمشروطیت ایران است. این خاطرات، از بازگشت حاج سیّاح به ایران در ۱۲۹۴ق آغاز می‌شود و بارویدادهای ۱۳۲۷ق و ماجرای فتح تهران پایان می‌یابد و جمعاًحوادث ۳۴سال قمری را در برمی‌گیرد. کتاب، آمیزه‌ای است از سفرنامه،خاطرات، گزارش اوضاع سیاسی - اجتماعی و توصیفهای تاریخی که از دو بخش اصلی و تا اندازه‌ای متفاوت تشکیل می‌شود: بخش اول تا ۱۳۱۱ق و ماجرای پناهنده شدن به سفارت که بیشتر سفرنامه و خاطره‌نویسی است؛ و بخش‌دوم تا ۱۳۲۷ق که بیشتر تاریخنگاری است.